Bij zijn overlijden op 17 december 2021 liet Emirati retailpionier Majid Al Futtaim (meer dan AED 34 miljard omzet en 45.000 werknemers in 20 landen) een omvangrijk vermogen achter, maar geen testament. Volgens het islamitisch wettelijk erfrecht werden zijn bezittingen, bij gebrek aan een testament, verdeeld onder zijn:

• drie echtgenotes,
• zes dochters,
• één zoon, Tariq (die daadwerkelijk binnen het bedrijf actief is).

1. Spanningen na het overlijden

Kort na het overlijden ontstonden er spanningen tussen de verschillende familieleden. De erfgenamen vormden vier machtsblokken (dochters krijgen volgens de sharia wetgeving een kleiner erfdeel dan zonen, maar als ze gaan samenspannen kan de mannelijke erfgenaam niet om hen heen);

• De zoon Tariq en zijn gezin,
• De dochters uit het huwelijk met de derde echtgenote (die haar erfdeel aan hen overdroeg),
• De eerste echtgenote en haar dochters,
• De tweede echtgenote en haar dochters.

Deze onderverdeling leidde tot uiteenlopende visies op de toekomst van het familiebedrijf, de verdeling van activa en de zeggenschap binnen de holding. Tariq lijkt te hebben ingezet op behoud van operationele controle en strategische eenheid, inclusief groeiplannen en een mogelijke beursgang. Andere erfgenamen wilden directe economische uitkeringen, heldere transparantie over activa en een evenredige inspraak, ondanks hun beperkte rol in de dagelijkse bedrijfsvoering. Binnen andere delen van de familie werd bovendien gesproken over opsplitsing van activa, om individuele zeggenschap over erfdeel mogelijk te maken. Dit alles leidde tot een impasse in het bestuur van het bedrijf. 

2. Voorafgaande overdrachten van erfdeel

De derde echtgenote droeg nog vóór de officiële vermogensverdeling haar aandeel over aan haar eigen dochters. Deze overdracht versterkte de invloed van die specifieke groep dochters, die vervolgens directe aanspraak maakten op hun deel van het vermogen en zich onafhankelijk opstelden ten opzichte van Tariq.

3. Advocaten en onderhandelingen

Ieder "machtsblok" schakelde eigen advocaten in. Er volgden langdurige onderhandelingen, waarbij het vastgoed, de aandelen, vliegtuigen en jachten eerst op een rijtje werden gezet om eerst de waarde te bepalen, en daarna de assets te verdelen onder de erfgenamen. Deze onderhandelingen verliepen stroef en sleepten zich meer dan een jaar voort.

4. Regeringsinterventie

In februari 2022 greep Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoumin in, hij gaf persoonlijk opdracht tot de oprichting van een speciale rechterlijke commissie, onder leiding van Essa Kazim (gouverneur van DIFC), om het conflict binnen de familie Al Futtaim te beheersen en de stabiliteit van het concern te waarborgen. Er kwamen namelijk klachten uit het bedrijfsleven over vertragingen in besluitvorming, gebrekkige communicatie en onduidelijkheid over investeringsprojecten van het concern.

De commissie kreeg een ruim mandaat om beslissingen te nemen over de governance van MAF Capital, inclusief de bevoegdheid om het bestuur te herstructureren. 

Deze interventie was niet de eerste keer dat Sheikh Mohammed bemiddelend optrad in de familiegeschiedenis van Al Futtaim. In de jaren negentig speelde hij, toen nog kroonprins, al een centrale rol bij het oplossen van een eerdere machtsstrijd tussen Majid Al Futtaim en zijn neef Abdulla Al Futtaim, die destijds leidde tot de splitsing van het oorspronkelijke familiebedrijf in twee afzonderlijke concerns (net als bij Aldi). Toen ik dit artikel schreef moest ik weer denken aan wat hij in het begin van dit filmpje vertelt over de hulp die de ruler gaf op de binnenplaats van zijn huis; https://www.youtube.com/watch?v=MeDb2nU9jKU

5. Nieuwe structuur: van LLC naar PJSC

De juridische entiteit MAF Capital werd omgezet van een limited liability company (LLC) naar een public joint stock company (PJSC). Deze omzetting:

• verlaagde de drempels voor besluitvorming,
• vereenvoudigde aandeelhouderschap,
• maakte de weg vrij voor een mogelijke beursgang,
• en bood ruimte voor institutionele governance.
  
  

6. Benoeming van een nieuw bestuur

De commissie stelde een nieuwe raad van bestuur aan:

• vijf leden afkomstig van overheidszijde,
• vier leden uit de familie,
• voorzitter: Fadel Al-Ali, een ervaren bestuurder met een achtergrond in financiële toezichtstructuren.

Deze herstructurering had als doel het concern te stabiliseren, de interne blokkades weg te nemen en MAF geschikt te maken voor externe investeringen.

7. Huidige situatie en conclusie

Tariq is de enige erfgenaam die daadwerkelijk betrokken is bij het dagelijkse bestuur. De andere familieleden hebben voornamelijk economische belangen, zonder operationele invloed. De holding blijft eigendom van de familie, maar wordt nu bestuurd onder overheidsmeekijkend toezicht.

8. Huidige situatie en advies

Tariq is de enige erfgenaam die daadwerkelijk betrokken is bij het dagelijkse bestuur. De andere familieleden hebben voornamelijk economische belangen, zonder operationele invloed. De holding blijft eigendom van de familie, maar wordt nu bestuurd onder overheidsmeekijkend toezicht.

Ben je zelf ondernemer in de UAE, dan is het heel verstandig om, met name als er meerdere aandeelhouders zijn, je wensen over de opvolging van je bedrijf wel met de andere aandeelhouders te bespreken, en daarna vast te leggen in een testament. Zulke gesprekken schuren, leiden tot irritatie en geruzie en zijn tijdrovend, maar je voorkomt veel ellende in de toekomst. Wat ik vooral zie bij veel ondernemers is dat ze vol goede moed beginnen, en daarna weer worden geregeerd door de waan van de dag. Het testament blijft er dan weer bij. 

Tot het te laat is.